Türkiye Çelik Üreticileri Derneğinin (TÇÜD) açıkladığı şubat ayına ait üretim, tüketim ve dış ticaret verilerine nazaran, kelam konusu ayda Türkiye’nin ham çelik üretimi, geçen yılın birebir ayına nazaran yüzde 28,9 azalarak 2,1 milyon ton oldu. Ham çelik üretimi, yılın birinci 2 ayında da yüzde 23,1 düşüşle 4,7 milyon ton düzeyinde gerçekleşti.
Nihai mamul çelik tüketimi şubatta, yıllık bazda yüzde 12 azalışla 2,5 milyon ton, ocak-şubat devrinde ise yüzde 7,7 gerileyerek 5,5 milyon ton olarak kayıtlara geçti.
Çelik eserleri ihracatı yüzde 47,3 azaldı
Şubatta çelik eserleri ihracatı, ölçü tarafından yıllık bazda yüzde 47,3 azalışla 675 bin tona, paha istikametinden yüzde 50,5 gerileyerek 582 milyon dolara düştü.
Ocak-şubat devrinde, geçen yılın birebir devrine kıyasla ihracat ölçü olarak yüzde 44,9 azalışla 1,4 milyon ton, paha olarak yüzde 49,5 kayıpla 1,2 milyar dolar oldu.
İthalatta yüzde 10,7’lik gerileme
Şubat ayında çelik eserleri ithalatı 2022’nin tıpkı ayına nazaran ölçü tarafından yüzde 10,7 azalarak 1,3 milyon ton, paha tarafından yüzde 32 düşüşle 1 milyar dolar olarak gerçekleşti.
Yılın birinci 2 ayında ithalat, geçen yılın birebir periyoduna nazaran ölçü tarafından yüzde 10 kayıpla 2,5 milyon ton, kıymet istikametinden yüzde 27 azalışla 2,1 milyar dolar düzeyine indi.
Geçen yılın ocak-şubat periyodunda yüzde 80,1 olan ihracatın ithalatı karşılama oranı, bu yılın birebir devrinde yüzde 55,3 düzeyine geriledi.
“Önümüzdeki aylarda kayıpların kısmen telafi edilmesi bekleniyor”
Açıklamada görüşlerine yer verilen TÇÜD Genel Sekreteri Veysel Yayan, “Şubatta meydana gelen sarsıntılar nedeniyle İskenderun ve Osmaniye bölgelerinde yer alan Türkiye’nin ham çelik üretim kapasitesinin ve üretiminin yaklaşık yüzde 32’sine sahip çelik tesislerinde yaşanan üretim kesintileri sonucunda, üretim yıllık bazda düştü.” tabirini kullandı.
Yayan, Türk çelik dalının 2 milyon 104 bin ton ham çelik üretimiyle Almanya, Brezilya ve İran’ın akabinde, 10. sırada yer aldığını vurgulayarak, yapılan indirimlere rağmen enerji maliyetlerindeki artışın olumsuz tesirinin kısmen sürmesi sebebiyle yılın birinci 2 ayında ihracatın yüzde 45 düştüğünü bildirdi.
Özellikle doğal gaz açısından mukayeseli üstünlüklere sahip olan Cezayir ve Mısır gibi ülkelerin, Türkiye’nin ihracat pazarlarından hisse almaya başlamalarının dikkati çektiğini belirten Yayan, şu değerlendirmede bulundu:
“Doğal gaz fiyatlarının Avrupa’daki fiyat düzeylerine kadar indirilmesi durumunda, rekabet gücümüzün artması ve ticaret heyeti tertipleri aracılığıyla, Balkanlar başta olmak üzere, Güney Amerika ve Afrika gibi yeni pazarların hedeflenmesiyle önümüzdeki aylarda ihracattaki kayıpların kısmen telafi edilmesi beklenmektedir.”
Yayan, başka taraftan ithalatta yüzde 10 azalışa karşın, bilhassa Malezya, Tayvan, Vietnam gibi ülkelerden gerçekleştirilen ithalattaki harika ölçüdeki artışların, çelik bölümünde büyük rahatsızlığa yol açtığına işaret etti.
Daha evvel 1 Nisan’a ertelenen yassı çelik mamullere yönelik ithalat vergisi kararının, bu sefer, 1 Mayıs’a ötelenmesinin, çelik dış ticaretindeki açığın daha da büyüyebileceği tarafındaki tasaları artırdığını vurgulayan Yayan, şunları kaydetti:
“Şubat prestijiyle BOTAŞ’ın, büyük sanayi kuruluşları için doğal gaz toptan satış fiyatlarını düşürmesi, sanayicilerin kullandığı doğal gaz tarifelerindeki indirimlerin yüzde 20 düzeyinde devam edeceğini duyurması, ayrıyeten, deprem bölgesinde faaliyet gösteren üreticilerin üretimlerine başlaması 2023’ün birinci 2 ayında kesimimizin düşen üretiminin yılın ikinci çeyreğinden itibaren kademeli bir formda güzelleşeceği tarafında beklentiler oluşturmuştur. Yeşil dönüşüm kapsamında geri dönüşüm yoluyla elde edilen çelik eserleri ham unsuru olan hurdaya yönelik talebin artması sonucunda, ocak ayı sonunda, EUROFER’in hurdanın kritik ham hususlar listesine eklenmesi tarafında AB’den talepte bulunması ve Hindistan’ın yeşil dönüşüm kapsamında hurdaya yönelik talebini giderek artırması sebebiyle, bölümümüzün hurdaya erişiminde meselelerle karşılaşmamasını teminen, gerekli tedbirlerin alınması hayati kıymet taşımaktadır.”