Ukrayna çatışmasını tetikleyen ABD idaresi Avrupa üzerinde tahakkümünü güzelce kurarken NATO nun yeni genişleme dalgasında Escort Fenerbahçe Finlandiya yı ittifaka katmayı başardı İsveç ve Finlandiya nın geçen yıl hazirandaki Madrid doruğunda iştirak müracaatlarının akabinde iki ülkenin belgesi kendi şartlarına nazaran ayıran Türkiye de parlamentonun onayının akabinde Finlandiya Fenerbahçe Escort Bayan 31 inci üye olarak ittifaka resmen katıldı Çabucak öncesinde tekrar iki ülkeyi ayıran Macaristan da parlamentoda Finlandiya ya onay çıktı İsveç in süreci ise devam ediyor
Finlandiya nın ittifaka iştiraki Fenerbahçe Escort NATO nun kuruluşunun 74 üncü yıldönümüne denk getirilirken Finlandiya bayrağı NATO karargahında göndere çekildi Brüksel de dışişleri bakanlarının iştirakiyle bir toplantı düzenlendi Türkiye onayla ilgili belgeyi Washington Anlaşması nı saklayan ülke olan ABD ye teslim etti Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ABD ve İsveç başta olmak üzere mevkidaşlarıyla ikili temaslarda bulundu NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg Vilnius doruğuna kadar İsveç in de ittifaka üye olacağı inancını lisana getirdi İsveç ise Macaristan ve Türkiye nin üyeliklerini Vilnius doruğuna kadar onaylamasını umuyor
Finlandiya 1994 den beri NATO nun fiili müttefikiyken Yugoslavya nın parçalanması sürecinde Kosova ve akabinde Afganistan da NATO kuvvetlerine asker sağlamıştı Helsinki 2008 den bu yana da NATO acil mukabele gücünün kesimi Artık de ittifakın resmi üyesi olmuş durumda
Böylelikle Soğuk Savaş sonunda bir santim bile ilerleyemeyeceğini vaad eden fakat 9 uncu genişleme dalgasına imza atan NATO dolayımıyla ABD in Rusya Federasyonu nu kıskaca alma atılımında bir adım daha atılmış oldu Rusya ile NATO’nun kara hududu da yaklaşık 2 bin 500 kilometreye çıktı Bu ortada NATO Asya ya sarkma eğilimlerini sürdürürken Japonya nın da NATO nezdinde daimi temsilcilik açacağı kaydedildi
Bu gelişmeler karşısında Rusya Federasyonu Finlandiya nın NATO üyelerinin bir güvenliğine yönelik tehdit teşkil ettiği ve gereken tedbirlerin alınacağını duyurdu Moskova bu bakımdan Finlandiya ya yerleştirilecek olan NATO silah ve mühimmatlarını temel alacak üzere görünüyor
Türkiye nin Finlandiya ya onay verip İsveç e itiraz etmeye devam ettiği ortamda NATO nun genişlemesinin ne manaya geldiğini Maltepe Üniversitesi nden Prof. Hasan Ünal ile konuştuk.
Anlamı olmayan ezberler
Prof Hasan Ünal a nazaran Batı dünyasının Ukrayna konusunda Putin in yanlış yaparak NATO yu birleştirip genişlettiği argümanları manası olmayan bir ezber Finlandiya nın NATO ya girmesiyle ittifakın daha güçlü olduğunu zannetmediğini belirten Ünal Finlandiya nın da şimdi adaylığı Türkiye ye takılmış İsveç in de esasen AB üyesi ülke olarak esasen Batı blokunun NATO ile işbirliği yapan üyeleri olduğunu vurguladı
Eğer Batı dünyasındaki ezberle hareket edersek şöyle diyebiliriz Putin o denli kusurlar yaptı ki Avrupa ve Amerika yı birleştirdi NATO dağılacak derken bakın birleşti Bugüne kadar tarafsız statüde kalmayı tercih eden Finlandiya ve İsveç NATO üyesi olmak için başvurdu İsveç inki Türkiye vetosuna takılmış durumda ancak Finlandiya oldu bile Bu ezberin hiçbir manası yok Bu ülkeler NATO ya girdi diye NATO daha güçlü oldu sanmıyorum Bu ülkeler zati Batı bloku üyesiydiler İkisi de AB üye Bunlara bir akın olsa NATO yahut içindeki istekli ülkeler Amerika üzere Bunlar NATO üyesi değil onun için yardımda bulunmayacağız mı diyeceklerdi Bu türlü bir şey mümkün değil Zati bunlar şu yahut bu biçimde NATO nun esasen ortak üyeleriydiler Her halükarda NATO ile işbirliği halindeydiler O yüzden Bunların NATO ya girmesi NATO yu daha güçlü kıldı konusu bence tartışmalı Şu anda en azından Batı dünyası birbirine daha entegre hale geldi konusu vakte bağlı Önümüzdeki günlerde Batı bloku bilhassa Avrupalı ülkeler Amerika ile birlikte Rusya ya karşı yürüttükleri yaptırımlara devam mı edecekler yoksa kendi içlerinde kopmalar mı olacak Japonya nın Rus petrolünü daha evvel G7 nin tavan fiyatının üstünden almaya başladığına dair haberler okuyoruz Batılı önderler Çin e gitmek üzere hazırlık içinde Macron Çin e vardı bile
Çok kutupluluğa geçiş önlenemez bir süreç
Prof Ünal ABD ve müttefiklerinin çok kutuplu dünya tertibi oluşmasın diye uğraştıklarını söylerken Rusya ve Çin in yakınlaştığı pek çok orta büyüklükteki ülkenin takındığı tarafsız tavırlarla farklı bir görüntü çizdiği görüşünde Avrupa nın ve ABD nin zorlandığı enteresan bir süreçten geçildiğini söyleyen Ünal çok kutupluluğa geçişin önlenemez bir süreç olduğu değerlendirmesinde bulundu
Bütün bunlar bizi şuraya getiriyor Amerika ve müttefiklerine Asya Pasifik ülkeleri de faal olarak katılmaya başladı Bunlar çok kutuplu dünya nizamı oluşmasın diye uğraşıyorlar Rusya ile Çin in daha çok yakınlaştığını görüyoruz Tek kutuplu dünya tertibine baş tutmaya hazır bunu kabul etmediğini gösteren çok sayıda ülke görüyoruz Hindistan Brezilya bu ülkelerden Bunların ortasında çok sayıda orta büyüklükte ülke var Bunları illa Rusya ve Çin ile müttefik olma arayışı içinde değiller Lakin Bizi kavganıza karıştırmayın demeye çalışıyorlar Bu hallerinde da ısrarcılar Meksika Başkanı nın Çin başkanına yazdığı mektup var Afrika ülkeleri Rusya nın yaptığı teşebbüslerine katılma isteğiyle hareket ediyorlar Türkiye yi bile kucaklamak üzere olan çok sayıda Afrika ülkesi var Eski Batılı sömürgecilere karşı hal alıyorlar Münasebetiyle çok kutupluluğa geçiş önlenemez bir süreç Lakin bu süreci önlemek için başta Amerika olmak üzere öbürleri oldukça uğraşacak üzere Avrupa ülkeleri toptan sanayisizleşme sürecini kabul edecekler mi Endüstrisini kaybetmiş bir Avrupa yı kim ne kadar ciddiye alır Doların memleketler arası ticarette tasfiyesi dolara dayalı ekonomik bağlar sisteminin ortadan kalkmasının Amerika ya bedeli ne olacak O yüzden sahiden çok enteresan bir periyottan geçiyoruz
Türkiye ruhsal üstünlük elde etti
Ünal Ankara nın 2021 Haziran doruğunda Finlandiya ve İsveç in iştirakine razı olmasına karşın aylardır kendi kaidelerinin karşılanması karşılığında zorladığı süreçte kazancını hafife almamak gerektiği görüşünde Ankara nın psikolojik üstünlük elde ettiğini söyleyen Ünal bundan sonra çıkarlarına uymayan kararları engellemek için bunun değerli olduğu değerlendirmesini yaptı
Türkiye nin çıkarını hafife almamak lazım Bir kez Türkiye ruhsal bir üstünlük elde etti Başta Amerika ve Avrupa ya karşısındaki başka ülkelerin hepsine birden Bakın bundan sonra ben NATO daki üyeliğimi veto hakkımı birçok şey için kullanabilirim ve çok şaşırabilirsiniz Nasıl Yunanistan bilhassa Türkiye ye karşı vaktiyle AB içindeki üyeliğini ve veto hakkını birçok şey için kullandı bak ben de yaparım dedi Yaptı da bence gerçek yaptı Aslında bunu Türkiye de birinci gündeme getiren de bendim 24 Şubat ta Ukrayna da savaş başladı 28 Şubat ta ben birinci tweeti atmışım Burada ne tesirli olacak bilmiyorum İsveç kendi yasalarında birtakım değişiklikler yapabilir aranan birtakım şahısları bu tarafa gönderebilir Yahut oradaki PKK faaliyetlerini kısıtlamaya yönelik düzenlemeler yapabilir Bunları da gösterebilir Bunlar bu türlü yapar da bunlara güvenilmez denilebilir bu da çok hakikat Yarın İsveç ve Finlandiya ya güç konumlanması gelecek o da NATO da oylanacak Bu sefer onları veto ederiz Türkiye aslında burada gerçek bir şey yaptı Ben bu ittifakın üyesiyim az buz da bir üye değilim Her bahiste buradan birçok şey geçerken ben bu mevzuları tartışmaya açarım Bu bahisler benim birebir NATO nun genişlemesini engelleme niyetimle alakalı değildir Bu türlü bir niyetim de olabilir ancak şu anda söylemiyorum Benim aleyhime bütün faaliyetlere takviye vererek göz yuman bütün NATO üyelerinin dikkatli olması lazım dedi Bu bence yerine geldi
Çok kutupluluk hızlandıkça birçok şeyi gündeme getirme kabiliyetiniz artacak
Ünal bir noktada Türkiye nin Kuzey Kıbrıs’ın tanınması ve NATO ya girecek her ülkenin büyükelçilik açması üzere şartları dayatabileceği görüşünde Ünal Finlandiya ve İsveç in NATO üyelikleri vesilesiyle yaşanan tecrübenin çok kutupluluğun artmasıyla gündemi belirleme kabiliyetlerini de yükselteceğine yormanın mümkün olduğunu vurguladı
Bu o denli yerlere gelir ki Siz KKTC nin tanınmasının önünde bu kadar pürüz olursanız ben de NATO ya girecek her ülkenin KKTC yi tanıyıp büyükelçilik açmasını sonra bana gelmesini söylerim der Birçok şeyi gündeme getirebilirsiniz Hele bu çok kutupluluk hızlandıkça bunları gündeme getirme kabiliyetiniz artacak Türkiye nin bunu hatırlaması çok da kötü olmadı Şu anda elde edilenlerin somut olup olmadığına bakmak başka bir mevzu Bence bu yerinde oldu İsveç ile Finlandiya yı ayırmak da yerinde oldu Zira üzerimize gelen baskılara şunu demiş olduk Benim birincil hedefim NATO genişlemesini durdurmak değildi bana karşı faaliyetleri özgür bırakan ülkelere yönelik benim taleplerim var Bu da üçlü mutabakat metninde yazılı Hem üçlü mutabakata imza atacaksınız hem de yan çizeceksiniz bu olmaz Hasebiyle ben de burada ısrarcıyım kusura bakmayın demiş olduk Onun bir kısmı İsveç üzerinden de olabilir Mesela F16 lar üzerinden de olur Yaptığınız pazarlıkların toplamında bir şeyler elde ettiğinizi düşündüğünüzde pekala diyebilirsiniz Bu Türk iç siyasetinizde hafife alınabilir hükümete yönelik tenkitler çerçevesinde Hani bu türlü yapacaktınız niçin yapamadınız diye bunu da hürmetle karşılamak lazım Fakat bunları Türkiye nin hatırlaması bence pek yerinde