Konuk Kuvvetler Muahedesi konusunda geçtiğimiz ay ABD’ye gözdağı veren Filipinler Devlet Lideri Rodrigo Duterte, kararını hayata geçirmek için kolları sıvadı. Devlet Başkanlığı Sözcüsü Salvador Panelo, Duterte’nin mutabakatın iptal edilmesi için hükümeti görevlendirdiğini belirtti.
Panelo, Duterte’nin şu kelamlarını aktardı; “Kendimize güvenmemizin vakti geldi, kendi savunmamızı kuvvetlendireceğiz ve öbür bir ülkeye güvenmeyeceğiz.”
Anlaşmanın feshi konusundaki kararın Dışişleri Bakanı Teodoro Locsin Jr tarafından imzalandığı ve başşehir Manila’daki ABD Elçiliğine gönderileceğini aktarıldı.
Meşruiyet ve yasal dokunulmazlık sağlıyordu
1998’de imzalanan kelam konusu muahede ABD askerlerinin Filipinler’deki meşruiyetini sağlıyordu. Ayrıyeten askerlere yasal dokunulmazlık ve kimi haklar tanıyordu.
Anlaşmanın feshi geçtiğimiz ay gündeme gelmişti. Rodrigo Duterte, uyuşturucu savaşında ‘sağ kolu’ olan eski Emniyet Genel Müdürü, Senatör Ronald dela Rosa‘nın ABD’ye giriş vizesinin iptal edilmesinin akabinde, Washington’ı ‘ülkedeki askerlerini geri göndermekle’ tehdit etmişti.
Duterte, “Sizi uyarıyorum. Şayet bu yanılgıyı düzeltmezseniz, Konuk Kuvvetler Muahedesi’ni lağvederim” demişti.
Diğer ülkelere yeşil ışık
Öte yandan Salvador Panelo, Filipinler’in öbür ülkelerle Konuk Kuvvetler Muahedesi imzalamaya açık olduğunu belirtti, fakat mutabakatın ‘karşılıklı çıkara dayanması ve tek taraflı olmaması’ koşulunu koştu.
ABD ve Filipinler, Rodrigo Duterte’nin misyona geldiği 2016’ya kadar Asya-Pasifik bölgesinde kıymetli stratejik ortaklar olarak görülüyordu. ABD, bilhassa Güney Çin Denizi konusunda Çin ile yaşadığı uyuşmazlıklarda Filipinler’e takviye oluyordu.
Ancak Duterte’nin misyona gelmesiyle tansiyon yükseldi. Orantısız şiddet ve yargısız infaz savlarıyla gündeme gelen uyuşturucuyla uğraşı konusunda ABD’den gelen tenkitlere reaksiyon gösteren Duterte, pek çok ABD’li diplomatın ülkeye girişini de yasaklamıştı.